Google Kuantum Bilgisayarda Devrim Yaptı: Willow Çipi ile Doğrulanabilir Kuantum Üstünlüğü

Google, 105 kübitlik Willow çipiyle kuantum bilgisayarda gerçek dünyada uygulanabilir algoritmayı başarıyla çalıştırdı.

Google, kuantum hesaplamada tarihi bir adım attı. Teknoloji devi, en yeni kuantum işlemcisi Willow ile klasik süper bilgisayarlardan 13 bin kat daha hızlı çalışan algoritmasını başarıyla çalıştırdı. 22 Ekim 2025’te duyurulan bu gelişme, ilk kez gerçek dünyada uygulanabilir ve doğrulanabilir bir kuantum algoritmasının hayata geçirilmesi anlamına geliyor.

Doğrulanabilir Kuantum Üstünlüğü

Google Quantum AI ekibi, “Quantum Echoes” adını verdikleri algoritmayı 105 kübitlik Willow işlemcisi üzerinde çalıştırdı. Algoritma, parçacık sistemlerinde girişim etkilerini ölçen OTOC (out-of-time-order correlator) temelli simülasyonlar için tasarlandı. Google, bu deneyin kuantum üstünlüğünü doğrulayan ilk çalışma olduğunu belirtiyor; yani sonuçlar yalnızca teorik değil, başka kuantum sistemlerinde de tekrar üretilebilir.

Nasıl Çalışıyor?

Algoritma, kübitlere özel sinyaller gönderip birini bilinçli olarak bozuyor ve ardından sinyalin evrimini tersine çevirerek yankıyı ölçüyor. Bu yöntem, yapıcı girişim sayesinde ölçüm hassasiyetini artırıyor ve fiziksel deneyleri doğrudan modelleyebilen bir hesaplama biçimi sağlıyor.

Gerçek Dünyada Uygulama

Google, Kaliforniya Üniversitesi Berkeley ile ortak deneyde 15 ve 28 atomlu molekülleri inceledi. Kuantum destekli NMR verileri, klasik NMR sonuçlarıyla eşleşti ve yeni yapısal bilgiler ortaya koydu. Bu gelişme, ilaç keşfi, malzeme tasarımı ve batarya geliştirme gibi alanlarda devrim yaratma potansiyeli taşıyor.

Donanımda Dev Sıçrama

Willow çipi, tek kübit işlemlerinde %99,97, dolanık kübitlerde %99,88 ve okuma işlemlerinde %99,5 doğruluk sağlıyor. Toplamda bir trilyon ölçüm gerçekleştirilerek, Quantum Echoes algoritmasının saniyeler içinde tamamlanması sağlandı; klasik süper bilgisayarlarda aynı görev günler sürebilirdi.

Bilim ve Endüstri İçin Anlamı

Bu başarı, kuantum bilgisayarları teorik araç olmaktan çıkarıp bilimsel keşiflerde pratik bir rol üstüne taşıyor. Kimya ve fizik alanında “gerçek zamanlı keşif çağı”nın başlangıcı olarak değerlendiriliyor.

Kuantum Yarışında Google Önde

Willow’un performansı, IBM, Microsoft ve Çinli Baidu gibi dev rakiplerin önünde olduğunu gösteriyor. Özellikle algoritmik verimlilik ve hata düzeltmede sağlanan avantaj, Google’ın kuantum araştırmalarındaki liderliğini pekiştiriyor.

Kuramsaldan Pratiğe Geçiş

Google’ın Nature dergisinde yayımlanan çalışması, kuantum hesaplamayı teoriden pratiğe taşıyor. Willow çipi, tıpkı teleskop ve mikroskop gibi doğanın derinliklerini gözlemleyen bir “kuantum mikroskobu” işlevi görüyor.